Een tijdje geleden sprak een mevrouw me aan met de vraag: hoe weet ik nu of mijn kind hulp nodig heeft? Een goede vraag, waar ik niet zomaar een antwoord op heb. Een vraag waarvan het antwoord ook niet voor iedereen hetzelfde is.
Als ouder ken je je kind het best en voel je meestal wel aan wanneer er iets scheelt. Vaak zeggen kinderen niets maar zie je het wel aan hun gedrag. Ze praten via hun gedrag, goed of slecht, opvallend of onopvallend.
Wanneer je als ouder merkt dat het gedrag van je kind verandert, kan je je eerst afvragen of er iets veranderd of gebeurd is waar je weet van hebt. Is er een nieuwe juf of klasgenoot, is er een routine veranderd, is er een voor je kind belangrijk verlies geweest, is er ergens ruzie geweest, heeft je kind iets gezien of gehoord waarvan het overstuur kan zijn,…..? Of staat er zoiets in de nabije toekomst te wachten?
Een tweede stap is dat je met je kind probeert te praten, aangepast aan de leeftijd en het niveau van het kind natuurlijk. Zoek een rustig moment en een rustige plaats. Sta open voor wat je kind te vertellen heeft. Ga er dus niet zomaar van uit dat jouw bevindingen de juiste zijn. Misschien scheelt er niets, is er niet gebeurd. Misschien denk je de oorzaak gevonden te hebben, maar scheelt er toch iets anders. Misschien is je kind nog niet klaar om er over te praten. Zet de deur dus op een kier en nodig je kind uit om die deur te openen. Creëer een sfeer waar je kind het gevoel krijgt dat het mag praten, maar niet verplicht is. Wanneer je kind je in vertrouwen neemt, wees dan voorzichtig zodat je dit vertrouwen niet beschaamt. Oordeel en veroordeel niet, luister en zoek vooral wat er tussen de lijnen misschien niet gezegd wordt, zoek wat er achter een bepaald gedrag kan zitten,…. Maar dwing je kind niet. Misschien is dit eerste gesprek niet succesvol, misschien was je kind zich er niet van bewust dat er iets aan de hand was, maar heeft je kind nu wel het gevoel dat het kan komen praten, als het daar zelf klaar voor is.
Help je kind tenslotte zoeken naar oplossingen. Maar laat het zelf oplossingen voorstellen. Meestal zijn kinderen meer gemotiveerd voor de oplossingen die ze zelf gevonden hebben dan voor diegene die opgelegd worden.
Is dit dan een antwoord op de vraag van die mevrouw? Neen, ik denk het niet. Maar misschien maakt het wel duidelijk dat je zelf al een aantal stappen kan zetten. Dat je een klimaat kan creëeren thuis waar dingen bespreekbaar worden. Maar op elk moment, bij elke stap, is het ok om hulp te vragen. Niemand is supermama en superpapa en heeft voor alles altijd een oplossing. Ik merk vaak dat ouders die zich bij mij aanmelden, eigenlijk zelf al een oorzaak of oplossing hebben. Maar ze willen graag bevestiging dat dit klopt. Vaak vinden ouders zelf een oplossing in gesprek met mij omdat ik dingen samenvat, in een ander perspectief plaats of bevraag zonder oordeel. En als er een stap is die moeilijk te nemen is, voor jou als ouder of voor je kind, kan je een coach zoeken, die jou helpt je doel te bereiken.
Ik leg dit cliënten uit als het beklimmen van een berg. Het topje van de berg is het doel dat je wil bereiken. Jij en je kind zijn de bergbeklimmers. Jullie bepalen welke weg gevolgd wordt: steil, in stukjes, intensief of langzaamaan. Ik, als coach, begeleid jullie maar. Ik doe niets in jullie plaats, je moet het zelf doen. Maar ik ken soms wel een ‘short cut’, een kortere, snellere weg. Ik kan soms aan je klimtouw trekken of wat bagage uit je rugzak halen waardoor het makkelijker klimmen wordt. Jij blijft de gids, ik volg en help waar nodig.
